Diz Kapağı (Diz Önü) Ağrısı

Diz Kapağı (Diz Önü) Ağrısı - Prof. Dr. Şenol Akman

Diz kapağı ağrısı özellikle merdiven inip çıkarken,uzun süre oturduktan sonra kalkış pozisyonunda olur. Zaman zaman şiddetlenebilir.Gerekli tedaviler yapılırsa büyük oranda kaybolur.

Diz Ağrınızın Tedavisi

Dizin ön tarafında ortaya çıkan ağrılar genellikle patella denilen diz kapağı kemiği ile ilgili sorunlardan kaynaklanır. Bu ağrılardan kurtulmak için yapılması gerekenler aşağıda belirtilmiştir.

Diz Kapağı ve Diz Eklemi

  • Diz kapağı (patella) küçük ve üçgen şeklinde bir kemiktir. Diz eklemini oluşturan pek çok parçadan bindir. Diğer parçalar, ise kaslar, bağlar ve bacak kemikleridir, Diz kapağı, bacağı bükerken ve düzeltirken kaslar için bir destek noktası oluşturur. Aynı zamanda diz eklemini korur.
  • Dörtbaşlı kaslar bacak kemiğinin önünde yer alır. Diz kapağının bacak kemiği üzerinde kaymasını sağlarlar. Aynı zamanda bükülü bacağın düzelmesine yardımcı olurlar.
  • Diz kapağı (patella) dörtbaşlı kasların, kasıldıkları zaman daha iyi iş görmesini sağlar. Diz kapağı ayrıca altındaki kemikleri ve dokuları korur.
  • Retinakulum denilen lif demetleri dizin yanlarında yer alır. Bunlar diz kapağının yerinde durmasını sağlar.
  • Diz kapağı kirişi (patellar tendon), diz kapağını kaval kemiğine bağlayan lifli kordondur.

Diz Kapağının Yapısı

  • Önden baktığınızda, diz kapağının hafifçe yuvarlak, bir kalkana benzer biçimde olduğunu görebilirsiniz.
  • Arkadan baktığınızda ise kıkırdağı görürsünüz. Bu, kemiğin üstünü örten sert bir dokudur. Diz kapağının kemik üzerinde rahatça kayarak oynamasını sağlar.
  • Diz Kapağı Ağrısı – Şenol AkmanÜstten bakıldığında diz kapağının uyluk kemiği üzerinde bir oyuntunun ya da bir yatağın içine oturduğu görülebilir.
  • Daha yakından incelerseniz, diz kapağındaki pürüzsüz kıkırdak ile altındaki sert yüzeyli kemik arasındaki farkı seçebilirsiniz.

Diz Kapağı Hareketi Nasıldır?

  • Bacak hareket ettikçe diz kapağı da hareket eder ve uyluk kemiği üzerindeki yatağın içinde aşağı ve yukarı gider gelir. Ancak diz kapağı çok az da olsa yatağından çıkarsa, hem ağrı hem de kendisinde hasar meydana gelir.
  • Bu parçaların hepsi tam gerektiği gibi ve doğru yönde gerildiği zaman diz kapağı düzgün durur ve yatağında kolayca kayar. Bu durumda, diz kapağının eklem yüzüne binen basınç eşit dağılıyor demektir.

Diz Kapağı Yatağında İken

Diz Kapağı Ağrısı – Şenol AkmanDiz kapağı, bir makara sistemi gibi çalışan kaslar ve bağlar sayesinde işler. Bu sistemin içinde dörtbaşlı kaslar, retinakulum denilen bağ dokusu demetleri ve diz kapağı kirişi yer alır.

Diz Kapağı Yatağından Çıkarsa

Zedelenme nedeniyle bazı kasların ya da bağların ya çok fazla gerilmesi ya da yetersiz gerilmesi meydana gelebilir. Bu durumda diz kapağı artık uyluk kemiği boyunca rahatça inip çıkamaz. Diz kapağının arkasına binen basınç eşit dağılmayacağı için, kıkırdakta aşınma ve yırtılma meydana gelebilir.

Sık Görülen Diz Kapağı Sorunları

Diz kapağının yatağındaki duruşuyla ilgili küçük bir sorun bile diz kapağının eklem yüzünde dengesiz baskı doğurur. Bu da ağrı ve yürüme ya da merdiven inme gibi hareketlerde zorluk yaratacaktır. Aşağıda, diz kapağı ağrılarının sık rastlanan bazı nedenlerini göreceksiniz.

Kıkırdak Zedelenmesi

Bazen diz kapağının arka yüzeyindeki kıkırdak ya da uyluk kemiği üzerindeki oyuntudaki kıkırdak zedelenir. Bu durumda kıkırdağın baskıyı eşit olarak yayması imkansızdır. Eşit dağılmayan baskı ise kıkırdağı daha da fazla bozar. Bunun sonunda çok kez ağrı ve hareket kısıtlılığı meydana gelir. Kıkırdak kanla beslenmediği için de, kendini onarma yeteneği sınırlıdır.

Diz Kapağının Yerinden Çıkması

Bazen dizdeki bir kas ya da bir bağ ters yönde gerilir. Ya da diz kapağı fazla zorlanır. Bu durumlarda diz kapağı kısmen yatağından çıkabilir (süblüksasyon). Ya da tamamen yerinden çıkar (dislokasyon). Bu, aniden olabilir. Birdenbire şiddetli bir acı duyarsınız ve diziniz “tutmaz” olur.

Diz Kapağı Kirişi Ödemi (Patellar Tendinitis)

“Sıçrayıcı dizi ödemi” de denilen bu rahatsızlık, dörtbaşlı kasların aşırı kullanıldığı ya da gerildiği durumlarda ortaya çıkar. Hareket sırasında diz kapağı kirişi normalden daha fazla güce maruz kalır. Kiriş tahriş olur ya da zedelenir. Bu nedenle hareket ederken hatta dinlenirken bile ağrı duyarsınız.Özellikle basketbol oynayanlarda görülür.

Plika Bant Sendromu

Diz Kapağı Ağrısı – Şenol AkmanPlika bantlar, bazı kişilerde görülen ve diz kapağının yakınında bulunan doku lifleridir. Genelde hiçbir sorun yaratmazlar. Ancak bazen ödem başlar ve plika bantlar kopabilir ya da uyluk kemiğinin alt uç bölümüne sürtünebilirler. Bu da kemiğin ucundaki kıkırdakta aşınma ve yırtılma meydana getirebilir.

Tanıya Yönelik Testler

Diyagnostik (Tanısal) testler, doktorunuza dizinizdeki sorun hakkında daha fazla bilgi verecektir. Röntgen filmleri kemiklerinizin birbirlerine göre konumlan ve duruşlarını gösterir.

CT denilen bilgisayarlı tomografi taramasında da bu konumlar daha ayrıntılı olarak görülebilir. MRI (Manyetik Rezonans Görüntüleme) ile kemik, kıkırdak, bağ ve kaslardaki sorunlar ortaya çıkar.

Artroskopi yöntemi, minik bir kamera sayesinde doktorunuzun diz ekleminin içini görmesine olanak verir. Bu tanı işlemi genel anestezi ya da lokal anestezi ile yapılabilir.

Tedavinizin Planlanması

Tedavi planınız, diz kapağınızdaki sorunun nedenine bağlıdır. Bu plan sizin hedeflerinize ve etkinlik düzeyinize göre tasarlanır.

Diz kapağı ağrısının en yaygın tedavi yöntemi ameliyatsız tedavidir. Bu tedavide rehabilitasyon ile, ağrı kesici ve ödeme karşı ilaçların alınması söz konusudur.

Rehabilitasyon sürecinde bir fizik tedavi uzmanı, size yol gösterecektir.

Dizinizdeki sorun ciddi ise ya da rehabilitasyondan yarar görmezseniz ameliyat ile sorununuz çözülebilir. Doktorunuz, ameliyatın riskleri ve komplikasyonları hakkında sizinle görüşecektir. Ameliyat sonrasında yeniden bir rehabilitasyon programına başlamanız gerekir.

Fizik Tedavi Muayeneniz

Fizik tedavi uzmanınız, diz kapağınızın nasıl hareket ettiğini ve hangi hareketlerin ağrı verdiğini görebilmek için sizi muayene eder. Uzman, diz ekleminizin sağlamlığını ve bacak kaslarınızın gücünü ölçer. Aynı zamanda hareket açıklığınızı yani dizinizin ne kadar bükülüp açılabildiğini de ölçer. Diğer eklemlerinizin hareketini de deneyerek, diz kapağınızdaki ağrıyı artıran başka hareket sorunlarınız olup olmadığını belirler. Muayeneden sonra fizik tedavi uzmanı sizin için bir rehabilitasyon programı hazırlayacaktır.

Rehabilitasyon Programınız

Üç aşamalı rehabilitasyon programınızın amacı mümkün olduğu kadar sizin normal faaliyetlerinize dönmenizi sağlamaktır. Bunun için dizinizin iyileşmesi ve diziniz ile onu destekleyen kasların çalıştırılması gerekir. Böylece diz kapağınıza binen yük azalır.

  • 1. Aşama: İyileşmenin Başlangıcı
    Ağrınızın ve şişkinliğin azaltılması için doktorunuz ve fizik tedavi uzmanınızla işbirliği yapmalısınız. Böylece dizinizin hareket açıklığını, ağrı duymadan geliştirebilirsiniz.
  • 2. Aşama: Dizinizin işlevini Kazandırmak
    Esneklik ve güçlendirme egzersizlerine başlayacaksınız. Bu, dizinizi çevreleyen kasların güçlenmesini sağlar.
  • 3. Aşama: Günlük Hareketleri Tekrarlamak
    Bacağınızı ve dizinizi, günlük hareketler için hazırlamalısınız. Bu hareketleri yeni baştan öğrenecek, kolay ve hızlı biçimde yapmaya alışacaksınız.

İyileşme Başlıyor

1. Aşama

Şu anda ağrınız var. Rehabilitasyonda birinci aşamanın hedeflerinden biri ağrıyı ve şişliği azaltmaktır. Bir diğer amaç da dizinizin ağrı duymadan yapabileceği hareketleri çoğaltmaktır. Bu hedeflere ulaşmanız için fizik tedavi uzmanınız sizinle birlikte çalışacaktır. Uzman size evde uymanız gereken talimatlarda verebilir.

Ağrı ve Şişliklerin Azaltılması

  • Dizinizdeki ağrı ve şişliği azaltmak için pek çok tedavi yöntemi vardır. Doktorunuz ya da fizik tedavi uzmanınız, aşağıdakilerden bir veya birkaçını yapmanızı isteyebilir.
  • Dizinize buz uygulamak şişliklerin inmesine yardımcı olur. Dizinize her gün birkaç kez buz uygulamanız istenebilir.
  • Bacağınızı kalbinizden daha yükseğe kaldırmak da, fazla sıvının eklemden dışarı boşalmasını sağlar. Bu da şişliği azaltır.
  • Kompresyon yapmak, dizinizi bir elastik sargıyla ya da neopren kılıfla sıkıca sarmak demektir. Bu da diz ekleminizde sıvı birikmesini önler.
  • Elektrik uyarısı diz ekleminizdeki sıvı fazlasının boşlamasına yardımcı olur.
  • Doktorunuz ödemi giderici ilaçlar verebilir. Bunları hap olarak alabilirsiniz ya da dizinize enjeksiyon yapılabilir.
  • Izometrik (kasma) egzersizler diz ekleminizi destekleyen kasları güçlendirir. Aynı zamanda dizinizde sıvı birikmesini önler.
  • Masaj ile dizinizdeki sıvı fazlası boşaltılır.

Dizinizin Hareket Açıklığını Artırmak

  • Diziniz, şişlikler, kasların sertleşmesi veya yara dokusu yüzünden zorlukla hareket ediyor olabilir. Ağrı ve şişliklerin azaltılmasından sonra, fizik tedavi uzmanınızla birlikte dizinizin hareket yeteneğini geliştirmeye çalışacaksınız. Bunun için aşağıdaki tedavi yöntemleri kullanılabilir.
  • Ultrason, ses dalgaları ile ısı yaratır. Bu da kan dolaşımını hızlandırır. Dizinizdeki yara dokusunu önlemesi ya da iyileştirmesi de mümkündür.
    Patella mobilizasyonu (diz kapağının hareket ettirilmesi) fizik tedavi uzmanının yapacağı bir tedavidir. Yara dokusu oluşumunu engeller ve hareket açıklığınızı artırır.
  • Destek cihaz (dizlik) kullanmak veya bantlamak, diz kapağının yatağından çıkması sorununu düzeltmek için kullanılır.
  • Diz kapağının hareket açıklığını artırmak için pasif egzersizler diz ekleminizi zorlamadan büker ve açar. Bacağınızı ya fizik tedavi uzmanı ya da bir cihaz hareket ettirir.
  • Diz kapağınızın hareket açıklığını artırmak için yapılan yardımcı egzersizler de dizinizi hareket ettirir. Bunu kendi gücünüzle yapabileceğiniz gibi, fizik tedavi uzmanı ya da bir cihaz yardımıyla da yapabilirsiniz.
  • Diz kapağınızın hareket açıklığını artırmak için yapılan aktif hareketler de kendi gücünüzle dizinizi bükme ve açma egzersizleridir.

Dizinizin Fonksiyonunu Kazandırmak

2. Aşama

İkinci aşama, esnekliği artıran egzersizlerle başar. Bu, diz kapağınızın üzerindeki baskıyı azaltır. Aynı zamanda kaslarınızı güçlenme sürecine hazırlar. Bu ısınma ve esneme egzersizlerini terapistiniz verebilir. Size verilen talimata göre kaç kez yapılması gerekiyorsa, o kadar uygulayın.

Isınma

Eliptik egzersiz aleti:

  • Ellerinizi sadece dengenizi korumak için kul anın, kollarınıza abanmayın.
  • Sertlik düzeyi ve eğimi düşük tutun. Hızınızı ve çalışma sürenizi zamanla artırın.
  • 10-20 dakika süreyle çalışın.
  • Eliptik egzersiz aleti kullanmak, dik ekleminizin maruz kaldığı darbeyi hafifletir.

Yürüme Bandı:

  • Önce yavaş başlayın ve eğimi düşük tutun. Hızınızı ve çalışma sürenizi yavaş yavaş artırın.
  • 10-20 dakika süreyle yürüyün.
  • Kas Gevşetici Egzersizler

Diz Bükülmesi (flexion)

Bacaklarınızı öne uzatarak oturun ve ayağınızı da öne doğru eğin. Bir topuğunuzun altından havlu geçirin ve havlunun uçlarından iki elinizle tutun. Havluyu kendinize doğru çekerken topuğunuzu da kalçanıza doğru çekin. Topuğunuz, çalışma minderiyle temas etmelidir.

Dizinizin ön kısmında bir gerilme hissedeceksiniz. Bu durumda 10 saniye bekleyin. Sonra yavaşça ayağınızı yine uzatın.

Baldır Kasları

  • Yüzünüzü duvara dönün, 60 santimetre kadar geride durun.
  • Bir ayağınızla duvara doğru bir adım atın.
  • Öndeki diziniz bükük, gendeki diziniz ise gergin olsun.
  • Her iki ayağınızın tabanını da yerden kaldırmadan öne doğru eğilin. Gerideki bacağınızda bir kasılma olduğunu hissedeceksiniz.
  • Geride duran bacağınızı hafifçe bükerek aynı çalışmayı yapın.

Diz Arkası Kirişleri

  • Bir bacağınızı ileri uzatarak oturun ve sırtınızı dik tutun. Diğer ayağınızı, öteki bacağınızın iç kısmına dayayın.
  • Ayak bileğinizi tutmaya çalışın. Diziniz, boynunuz ve sırtınız dik durmalı.
  • Size ağrı veren egzersizleri hemen kesin ve durumu doktorunuz veya fizik tedavi uzmanınızla görüşün.
  • Egzersizleri yaparken sıçramamaya dikkat edin.

Dizinizin Fonksiyonunu Kazandırma

  • İkinci aşama, bacak kaslarına güç ve denge verecek egzersizlerle devam eder. Bu yolla diz kapağınız korunmuş olur ve yatağında gerektiği gibi hareket etmesi sağlanır.
  • Egzersiz makinelerinin ayarlarını, mutlaka fizik tedavi uzmanının gösterdiği gibi yapmaya dikkat edin. Uzman hangi egzersizi kaç kez yapacağınızı size söyleyecektir.

Kasları Güçlendirmek

Elektrikle Uyarı

Zayıf dört başlı kasları sıklaştırmak için elektrik uyarı cihazını kullanın. Bu cihaz kaslarınızı sıktıkça, siz de kasınızı sıkarak bu sürece yardımcı olun. Fizik tedavi uzmanınız, egzersiz yaparken bu cihazı takmanızı isteyebilir.

Bacağı Düz Kaldırma Hareketi

  • Yere oturun ve bir bacağınızı öne uzatırken, diğerini dizden bükün.
  • Uzattığınız bacağınızın ayak parmaklarını yukarı kaldırın. Yavaşça bacağınızı yerden 10 santimetre kadar yükseltin.
  • Bacağınızı havada birkaç saniye bekletin ve yavaşça yere indirin.
  • Aynı hareketi, ayak parmaklarınızı yere bakacak gibi bükerek tekrarlayın. Böylece kalçanızın iç tarafındaki kasları da güçlendirmiş olursunuz.

Kalçadan Çekme Hareketi

  • Ayağınızın birini duvardan 30 santimetre kadar uzağa koyun. Diğer bacağınız bir makaraya bağlı kordonla ya da lastikle bağlanmış olmalı. Bu bacağı geriye atın.
  • Bağlı bacağınızı öne doğru çekin; bu sırada diziniz bükülmesin ama çok da sert tutmayın. Yavaşça ve sallanmadan ilk pozisyonunuza dönün.
  • Terapistiniz aksini söylememişse, bu egzersiz sırasında ayak parmaklarınızı öne doğru düz uzatın.

Bacakla İtme Hareketi

  • Bacağınızı 90° açıyla egzersiz cihazına yerleştirin.
  • Bacağınız dümdüz bir konuma yaklaşana kadar itin.
  • Yavaşça ve sarsmadan bacağınızı baştaki durumuna getirin.

Diz Arkası Kirişleri İçin Bükme Hareketi

  • Yüzüstü yatarak bir bacağınızı rahatsızlık duymayacağınız noktaya kadar dizden yukarı bükün.
  • Bacağınızı yavaşça ve sarsmadan açın.
  • Sırtınızı kaldırmamaya dikkat edin.

Duvardan Kayma Hareketi

  • Sırtınızı duvara dayayın. Ayaklarınız duvardan yaklaşık 45 santimetre önde olsun ve iki ayak arasındaki açıklık kalçanızın genişliğini geçmeyecek kadar olsun.
  • Yavaşça aşağı kayarak oturma pozisyonuna yakın duruma gelin. Kalçalarınızın dizlerinizden daha aşağı inmemesine dikkat edin. 20 saniye bu durumda kalın ve duvarda
    kayarak yükselin.
  • Bacakların iç tarafındaki kasların güçlenmesi için ayaklar dışa dönük olarak hareketi tekrarlayın.
  • Güçlendirme egzersizlerine başlamadan önce herhangi bir sakatlanmayı önlemek için mutlaka ısınma ve germe hareketleri yapın. Bir hareket acı veriyorsa derhal kesin ve durumu fizik tedavi uzmanınız veya doktorunuzla görüşün.

Günlük Hareketleri Tekrarlama

3. AŞAMA

Bacak kaslarınız esnekliğini ve gücünü kazandıktan sonra artık günlük hareketlere hazırlanmanın zamanı gelmiştir. Bu egzersizler sizi yeniden merdiven inip çıkmaya ya da otobüse yetişmek için koşmaya hazırlayacaktır.

Günlük Hareketleri Yeniden Öğrenmek

Merdiven Çıkma

  • Ellerinizi sadece denge için kullanın, üzerine abanmayın.
  • Kalçalarınız dizlerinizden yüksekte ve sırtınız dik olsun.
  • Başlangıçta güde 5-10 dakika çalışın, zamanla egzersiz süresini ve attığınız adımların genişliğini artırın.

Yürüme

  • Eğer yürüme bandında çalışıyorsanız, başlangıçta yürüyüşün ağırlığını ve hızını düşük ayarda tutun.
  • Normal adımlarla yürüyün.
  • Başlangıçta 20 dakika çalışın. Hızınızı, eğimi ve süreyi zamanla artırın.
  • Merdiven çıkma cihazı kullanarak dizinizi kolayca güçlendirebilirsiniz.
  • Yürüme bandında yapılan egzersizler sizi doğa yürüyüşlerine, koşmaya ve uzun mesafe kayak sporuna hazırlar.
  • Dizinizde zedelenme riskini azaltmak için düzgün ve yumuşak bir yüzeyde yürüyün.

Sağ-Sol Hareketi

  • Dizlerinizi bükün ve bir ayağınızdan öteki ayağınıza geçin.
  • Ayak parmaklarınız öne dönük olsun. Belden veya dizlerden dönmemeye dikkat edin.
  • Başlangıçta bu egzersizi 2-3 dakika yapın. Süreyi zamanla uzatabilirsiniz.
  • Trambolin çalışması, kaslarınızı hem ağırlığınızı taşımaya hem de sıçramanın şokunu taşımaya alıştırır.
  • Lastik bantla bağlanarak yandan yana geçme hareketi, bacak içlerindeki kasları güçlendirir.
  • Mekik cihazı kaslarınıza ağırlığınızı hissettirmeden, yere bastıktan sonraki sıçramaya ve yere indirmeye karşı dayanıklılığın gelişmesine yardımcı olur.

Sıçrama

  • Sıçramanın şok etkisini azaltmak için mutlaka dizleriniz bükülü olmalı.
  • Başlangıçta 2-3 dakika çalışın. Zamanla süreyi uzatabilirsiniz.
  • Bir zedelenmeyi önlemek için, egzersizlere başlamadan önce mutlaka ısınma ve esneme hareketleri yapın.
  • Acı veren hareketi hemen kesin ve durumu doktorunuz veya fizik tedavi uzmanınızla görüşün.

Günlük Hareketleri Tekrarlama

Günlük hareketleri tekrarlamada bir sonraki adım, rahat ve hızlı hareket edebilme yeteneğinizi yeniden güçlendirmektir. Bu egzersizler, her gün yaptığımız karmaşık bazı hareketlerin benzeridir. Sizin için seçilen hareketler, yapacağınız etkinliklere bağlı olacaktır. Egzersizlere başlamadan önce mutlaka germe çalışması yapın. Egzersiz sırasında ağrı oluyorsa hemen hareketi kesin.

Çeviklik Kazandıracak Hareketler Sekiz Şekli Çizmek

  • Yavaş bir koşu ya da hızlı bir yürüme temposuyla, geniş bir sekiz şekli çizin.
  • 2-3 dakika bunu sürdürün. Sonra ters yönde tekrarlayın.
  • Yavaş yavaş sekizin boyutunu küçültün, hızınızı ve egzersiz sürenizi artırın.

Kısa Koşular

İleri fırlayarak 3-5 metre koşun. Durun. Kaslarınızın koşmanın yarattığı etkiyi taşıyabildiğinden emin olun.
Bunu 2-3 dakika sürdürün. Yavaş yavaş koştuğunuz mesafeyi, hızınızı ve toplam egzersiz süresini artırın.
Sekiz şekli çizmek köşelerde ve bir noktada üzerinde dönmenize yardımcı olur.

İleri ve geri fırlama koşusu sizi ani duraklama ve tekrar başlama durumlarına hazırlar.

Çapraz Adımlar

  • Başlarken dizlerinizi kırın ve ayaklarınızın arasındaki açıklığın omuz genişliğiniz kadar olmasına dikkat edin.
  • Sağ ayağınızı sol ayağınızın önüne çaprazlama atın.
  • Sol ayağınızla sola adım atın.
  • Sağ ayağınızla sol ayağınızın gerisine adım atın.
  • Sol ayağınızla sola adım atın.Bu çaprazlamaları sırayla yaptıktan sonra, sırayı tersinden tekrarlayın. Bu egzersizi 10 kez tekrarlayın.

Yan Adımlar

  • Dizlerinizi kırın ve ayaklarınızı bitiştirin.
  • Sol ayağınızla sola adım atın.
  • Sağ ayağınızı sol ayağınızın yanına getirin.
  • Adımlarınız küçük ve rahat olmalı.
  • Hareketlerin sırasını ters yönde tekrarlayın.
  • Bu çalışmayı 2-3 dakika süreyle yapın.

Rehabilitasyondan Gerçek Yaşama Geçiş

Günlük etkinliklerinize geri döndüğünüz zaman rehabilitasyon programınız bitmiş demek değildir. Fizik tedavi uzmanınız, haftada 1-2 kez egzersize devam etmenizi isteyebilir. Bu sayede diz bölgesindeki kaslar güçlenir ve bu da dizinizi yeni bir zedelenmeden korumaya yardımcı olur.

Diz Kapağı Ameliyatı

Eğer ağrınız faal yaşamınızı ciddi ölçüde kısıtlıyorsa o zaman ameliyata başvurulabilir. Ya da rehabilitasyon programı size yeterince yardımcı olamıyorsa yine bu yola gidilebilir. Bazı işlemlerin artroskopi yöntemiyle yapılması mümkündür. Bu yöntemle çok küçük kesiler yapılarak dize uygulanan özel aletlerle eklemin içini görmek ve burada ameliyat gerçekleştirmek mümkündür. Diğer işlemler İçin açık ameliyat yöntemi gerekir. Ameliyata nasıl hazırlanacağınızı doktorunuz size anlatacak ve ameliyatın riskleri ile komplikasyonları hakkında sizinle konuşacaktır.

Diz Kapağının Diziliminin Sağlanması

Yatağındaki hareketinin iyileştirilmesi amacıyla diz kapağının yerinin düzeltilmesi mümkündür. Bunun için yumuşak dokular kesilebilir ya da alınabilir.

Dokuyu gevşetmek (lateral gevşetme) artroskopi yoluyla olduğu gibi, açık ameliyat yöntemiyle de yapılabilir. Retinakulum adı verilen demetleri keserek diz kapağının üzerindeki gerilim azaltılır ve diz kapağının böylece normal yerine oturması sağlanır. Bir piîka bandın gevşetilmesi de ağrıyı azaltan bir yöntemdir.

Dört başlı kasın yerinin değiştirilmesiyle bacağın üst kısmındaki gerginlik dengelenmiş olur. Buna Quad Transferi denir. Kasın bir bölümü yerinden alınır ve ardından diz kapağının üzerinde yeni bir yere taşınır.
Diz kapağı kirişinin bağlantı yerini düzeltmek (paterlanın tekrar dizilimi) dizkapağının yatağında gerektiği gibi hareket etmesine yardımcı olur. Kirişin bir bölümü ve altındaki kemik yeni bir noktaya taşınır. Daha sonra vidalarla buraya tutturulur. Bu işlem açık ameliyatla gerçekleştirilir.

Kıkırdağın Çıkartılması

Hasarlı kıkırdak, diz kapağının arka yüzünden ya da uyluk kemiğinin oyuğundan çıkartılır. Bu, genellikle artroskopi yöntemiyle yapılır.

Hasarlı kısımların çıkartılması demek olan Debriding işlemiyle bozulmuş kıkırdak alınır. Böylece diz kapağı ve uyluk kemiği arasında pürüzsüz bir yüzey elde edilir.

Kıkırdak kemiğe kadar aşınmış ise oyma işlemi (burring) yapılır. Kemiğin içine kadar delmekle, kan akışı sağlanır. Bu sayede yeni lifli örtü dokusu gelişebilir.

Ameliyattan Sonra İyileşme

İyileşme dönemi başladığında, önceleri kendinizi zorlamamakla bu sürece yardımcı olabilirsiniz. Dizinizde şişmeyi azaltmak amacıyla muhtemelen bandaj, sargı ya da buz torbası kullanacaksınız. Dizinizi koruması için bir diz desteği de verebilirler. Bu, hareket yeteneğinizin düzelmesine yardımcı olur ve İyileşme sürecini de hızlandırır. Dizinizi kalbinizden daha yüksek bir seviyede tutarak sıvının aşağı akmasını ve böylece şişliğin inmesini sağlayın. Ameliyatın ardından genellikle bir rehabilitasyon programı uygulanacaktır.

İyileşme döneminde koltuk değnekleri kullanacaksınız. Doktorunuz veya fizik tedavi uzmanınız hafif egzersizler yapmanızı da isteyebilir.