Diz Nasıl Çalışır?

Sağlıklı bir diz kolayca bükülür. Eklem, üzerine binen baskıyı taşır ve kolayca hareket eder. Bu sayede ağrı duymadan yürüyebilir, çömelebilir ve dönebilirsiniz. Ama dizinizde hasar oluşmuşsa, eklem baskıyı taşıma yeteneğini kaybeder ve hareket ettiğinizde ağrı hissedersiniz. Hasarlı bir diz bazen şişer, hatta dinlenirken bile ağrır.

Sağlıklı Dizler

Diz menteşeye benzeyen bir eklemdir. Uyluk kemiği ile kaval kemiğinin birleşmesiyle meydana gelir. Diz sağlıklı ise, eklem rahatça oynar. Çünkü eklem kaygan bir dokuyla kaplıdır ve hareket gücünü kuvvetli kaslardan alır.

• Kıkırdak, kaygan ve yumuşak bir doku katmanıdır. Uyluk kemiğinin ve kaval kemiğinin uçları kıkırdakla kaplıdır.

• Sağlıklı kıkırdak baskıyı taşır ve dizin rahatça kaymasını sağlar.

• Bağlarda bir tür yumuşak dokudur. Bağlar, eklemdeki kemikleri birbirine bağlı tutar.

• Kaslar hareket edebilmeleri için dize ve bacağa güç verirler.

• Kirişler (tendonlar) kasların kemiklere tutunmasını sağlar.

Hasarlı Dizler

Dizin bir ya da birden fazla parçası hasar görmüşse eklemin hareketi bundan olumsuz etkilenir. Zamanla, kıkırdakta çatlama ya da aşınma başlar. Kıkırdağın kendini yenileme yeteneği sınırlı olduğu için bu hasar giderek büyür. Başlangıçta dizlerinizde sadece biraz tutukluk hissedersiniz. Ama eklemdeki kemikler arasında sürtünme başladıkça siz de ağrı duymaya başlarsınız.

Osteoartrit

Yıllar boyunca süren normal kullanım da kıkırdakta çatlamalar ve aşınmalar yaratır. Buna osteoartrit denir. Üzeri açılan kemikler birbirine sürtünmeye başlayınca, yüzeyleri sert ve pütürlü bir hal alır ve eklemde hasar başlar. Fazla kilolu olmak ya da içe veya dışa çarpık bacaklı olmak gibi duruş bozuklukları ekleme daha fazla ağırlık bindirir. Bu da dizde hasar oluşmasını hızlandırır.

Eklem Yangısı (Artrit)

Bu durum, Romatoid Artrit veya Guta benzeyen kronik bir hastalıktır ve eklemi kaplayan kıkırdak tabakasında şişme ve iltihap (yangı) yaratabilir. Hastalık ilerledikçe, kıkırdak aşınır ve eklem sertleşir.

Zedelenme

Kötü bir düşme ya da dize gelen ağır bir darbe eklemi zedeleyebilir. Eğer bu zedelenme uygun şekilde iyileşmezse, ekleme fazla ağırlık biner. Zamanla bu durum kıkırdağın aşınmasına yol açar (Travmatik Artrit).

Tedavi Planınız

Operatör, muayene ve tetkik sonuçlarınızdan yararlanarak sizin için uygun olan tedavi planını oluşturur. Eklemin bir parçasının mı, tümünün mü değişeceğine, yaşınızı ve dizinizdeki hasarın kapsamını dikkate alarak verilecek karar konusunda doktorunuzla konuşacaksınız. Her iki halde de yeni takılan protezin yüzeyi pürüzsüz olacak ve ekleminizin daha kolay hareket etmesini sağlayacaktır, Günümüzde kullanılan protezler uzun yıllar dayandığı için, diz protezi uzun yıllar boyunca hareketlerinizde iyileşme sağlayacaktır.

Ameliyat İşlemi

Ameliyat ekibi hazır olduğunda ameliyathaneye alınırsınız. Burada size anestezi uygulanır. Anestezi ile ameliyat sırasında uyursunuz ya da vücudunuzun belden aşağısında hiçbir şey hissetmezsiniz. Bundan sonra dizinizin ön tarafında bir kesik açılır. Kemiğin hasarlı kısmı alınır ve protez yerine takılır. Derideki kesik zımba ya da dikişle kapatılır.

• Kemiğin hazırlanması. Eklemin tümü de, bir kısmı da değişecek olsa, operatörünüz yine de ameliyata kemiği hazırlayarak başlar. Eklemin yüzeyleri temizlenir ve protezi tutacak biçim verilir. Daha sonra protezin parçaları yerlerine yerleştirilir. Bu işlemden sonra operatör, protezin yerine oturup oturmadığını ve düzgün pozisyonda olup olmadığını kontrol eder.

• Yeni parçaların birleştirilmesi. Protez yerine tam uymuşsa, ardından parçaları da uyluk kemiğine, diz kapağına ve incik kemiğine sabitlenir.

Toplam Diz Eklemi Değişimi

Ameliyat kesiği 20-25 santimetre uzunluğunda olur ve genellikle dizin ön tarafından açılır.

Kısmi Diz Eklemi Değişimi

Ameliyat kesiği 7.5 santimetre uzunluğunda olur ve genellikle dizin ön tarafından açılır.